Weert

Beste lezer, De tijd gaat snel. Het is herfst en terwijl wij, als ´gewone´ burgers, ons weer zenuwachtig afvragen waar we onze gebreide onderbroek hebben gelaten is onze zorgwethouder driftig bezig geweest met zijn ambtenarenkorps.

Bezig om de wettelijke zorgverordeningen, zeg maar spelregels voor hoe de gemeente de zorg moet gaan uitvoeren, in elkaar te timmeren waarop u aanspraak kunt doen vanaf 1 januari 2015.

In mijn vorige column heb ik verteld dat het 44 pagina dikke beleidsplan op 11 september unaniem door de door u gekozen raadsleden is goedgekeurd. Een belangrijke beslissing voor ons als inwoners van Weert omdat alle Nederlandse gemeenten zelf de zorg mogen inrichten zoals ze goeddunkt, binnen grove kaderlijnen. Een vorm van willekeur kan dus op de loer liggen (ik heb bijvoorbeeld info dat de gemeente Cranendonck de vergoeding voor hulp bij het Huishouden heeft afgeschaft).

Verder heb ik begrepen dat de gemeenteraad voortaan verantwoordelijk is voor het beoordelen van de zorgkwaliteit in plaats van de inspectie voor de gezondheidszorg of de zorgautoriteit. En ook ´mogen´ kinderen van 5 tot en met 12 jaar voortaan meehelpen bij lichte huishoudelijke werkzaamheden. Ik heb dit altijd al vermoed maar ik was te bang om het in de praktijk te brengen van hun grimmige blik. Bij uw aanvraag worden ze dus wel in de beoordeling meegenomen!

Verder is er geen landelijke wetgeving tot stand gekomen betreffende het oormerken van het gemeentelijke zorgbudget.  Gevolg, gemeenten zijn niet verplicht het (totale) verkregen zorgengeld te besteden aan de zorg. Ze mogen het dus ook gebruiken om lantaarnpalen neer te zetten. Maar in Weert hebben de besturende politieke partijen afgesproken dat er altijd zorg geleverd zal worden, ook als het geld op is.

Maar dat betekend niet dat alle zorg die er nu is ook blijft bestaan. Er is weliswaar kortgeleden 40 miljoen extra vanuit het rijk voor de WMO beschikbaar gemaakt maar daar staat nog steeds een bezuiniging van 700 miljoen in 2015 tegenover (oplopend in 2018 tot 1,2 miljard). Tel dus uit uw winst!

De Weerter raadsleden hebben in een korte tijd veel vreemde specialistische informatie moeten verwerken terwijl zij toch geacht worden de verantwoordelijkheid te gaan dragen. Zo is er op 10 september een raadsinformatieavond geweest waarvoor ook de raadsleden van Nederweert en Leudal waren uitgenodigd. Op 23 september is er een extra commissievergadering geweest, betreffende de nieuwe verordeningregels, waarin de verschillende fracties hun standpunten uit wisselden. Toen ik hoorde dat een commissielid uitsprak dat de nieuwe gemeentelijke verordeningen de sfeer uitademden van zo min mogelijk zorg te hoeven geven toen dacht ik toch; Ja, dit is toch de opzet.

Een gedeelte van de formele (ik heb recht op) zorg heeft zijn tijd gehad. Het gedeelte wat van de oude zorg is overgebleven vindt u terug in de nieuwe verordeningen. Het gedeelte dat weg gevallen is hoopt men op te vangen door vrijwilligerswerk en/of hulp vanuit de mensen, het ‘netwerk’ in uw omgeving. Of dit zal lukken zal de tijd ons moeten leren. De enorme bezuinigingen en het over de muur gooien van de zorg van het rijk naar de gemeente (in minder dan een half jaar tijd), zullen ongetwijfeld leiden tot problemen.                      

Op 9 oktober hebben de Weerter raadsleden beslist over de nieuwe WMO Zorgverordening. Wat houdt die eigenlijk in, zult u zich afvragen. In het kort. Op twintig bladzijden zijn elf hoofdthema’s verwerkt in 61 ‘wetsartikelen’ die gaan gelden voor de Weerter inwoners. Deze elf hoofdthema’s zijn de volgende:

• Procedureregels, aanvraag en beoordeling van de aanvraag.
• Persoonsgebonden budget
• Maatschappelijke ondersteuning
• Hulp bij het huishouden.
• Begeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf.
• Hulp bij wonen, maatschappelijk verkeer.
• Beschermd wonen of opvang.
• Bijdrage in de kosten, tegemoetkoming meerkosten.
• Herziening, intrekking of terugvordering.
• Bestrijding misbruik of oneigenlijk gebruik.
• Overige bepalingen over onder andere mantelzorgers en klachtafhandelingen.

In de verordening kwam ik niet tegen wanneer u en ik ons mantelzorger zouden mogen noemen. Ben ik al mantelzorger als ik iemand zijn heg knip?

Deze vraag legde ik bij de wethouder neer en die hielp me uit de droom. De rijksoverheid heeft dit begrip op haar website staan en het houdt het volgende in:

• Een mantelzorger is geen beroepskracht en zorgt meer dan acht uur per week of langer dan drie maanden, onbetaald, voor iemand die chronisch ziek, gehandicapt of hulpbehoevend is en waarmee hij/zij een persoonlijke band heeft.

Dat weten we dus. Enkele in het oog springende wetsartikelen wil ik ook nog noemen:

• Artikel 2.1 Een hulpvraag kan schriftelijk of digitaal ingediend worden bij de gemeente
• Artikel 2.1 Een hulpvraag kan schriftelijk of digitaal ingediend worden bij de gemeente
• Artikel 2.2 Cliëntenondersteuning is gratis.
• Artikel 5.3 Soorten maatwerkvoorzieningen:
  • a) Hulp bij het Huishouden.
  • b) Begeleiding.
  • c) Dagbesteding.
  • d) Kort verblijf instelling ter ontlasting mantelzorger.
  • e) Hulpmiddelen onder andere rolstoel.
  • f) Woonvoorziening
  • g) Vervoersvoorziening.
• Artikel 7.2 Het college kan de hulp bij het huishouden combineren met eigen kracht, ondersteuning vanuit sociaal netwerk en informele hulp uit de sociale omgeving.
• Artikel 17.4 Overgangsrecht. Door de nieuwe Verordening wordt de oude Verordening, voorziening maatschappelijke ondersteuning Weert 2013, ingetrokken. Besluiten op grond van die verordening blijven in stand tot het college een nieuw besluit neemt.

Buiten de twintig bladzijden waarin de nieuwe verordening is vastgelegd is er nog een toelichting van zevenentwintig bladzijden (u hoeft zich dus niet te vervelen) waarin de bedoelingen van de artikelen uit de verordening worden uitgelegd. Ook is er een hoofdstuk waarin gehanteerde begrippen worden uitgelegd. Bijvoorbeeld:

• ‘Gebruikelijke Hulp’ is hulp die naar algemeen aanvaarde opvattingen in redelijkheid mag worden verwacht van de echtgenoot, ouders, inwonende kinderen of andere huisgenoten die een leefeenheid vormen. Dit is een wettelijke definitie, het college beoordeelt de toepassing bij de aanvraag.
• Een ‘Leefeenheid’ bestaat uit, echtgenoot, ouders, inwonende kinderen of andere huisgenoten die langdurig gemeenschappelijk een woning bewonen.

Over geheel deze materie moest dus de Weerter gemeenteraad op 9 oktober haar zegen uitspreken. Er werden drie wijzigingsvoorstellen (moties en amendementen) ingediend waarvan er twee werden aangenomen waardoor de verordening enigszins wordt aangepast. Één Amendement liet duidelijk zien dat de raad haar verantwoordelijkheid wilde nemen.

In de tekst van artikel 3.2 stond: 

• Het college KAN om deskundigheidsadvies vragen indien… enzovoorts.​

Het amendement legde het college op om dit te wijzigen in:

• Het college DIENT om deskundigheidsadvies te vragen indien….

Duidelijk dwingend dus en dat moet het college respecteren. Na ruim een uur vergaderen over de nieuwe zorgverordening stemde de Weerter raad unaniem vóór het aannemen van deze verordening.

Terwijl ik naar huis liep bedacht ik dat de spelregels bij het besturen van een gemeente overeenkomen met de spelregels van een normaal huishouden. Mijn vrouw is ´de raad´ en ik ben ´het college´.

Als onze levensomstandigheden veranderen en om actie vragen, dan moet ik als college de actie uitwerken in een plan en dat plan moet ik voor leggen aan ´de raad´. Deze kan wijzigingen aanbrengen en beslist dan, akkoord of niet akkoord. Daarna is ´het College´ verantwoordelijk voor het uitvoeren maar is vrij in de manier hoe dan. Tenzij ´de raad´ beslist om zich hier ook mee te bemoeien zoals bij de beleidsregels.

Bijvoorbeeld, als bij mij thuis de kamers gewit moeten worden mag ik, nadat mijn plan is goedgekeurd, bij de uitvoering als ´college´ beslissen of er kranten of lakens voor de ramen gehangen worden en of de witkwast van verleden jaar nog gebruikt zal worden of een nieuwe, omdat de oude nog maar enkele haren heeft. Als mijn vrouw echter wensen of bedenkingen heeft en vindt dat de oude witkwast nog goed genoeg is dan weet ik toch niet wat er zal gebeuren.

 In de Raad werkt het ook zo. Ongeveer. Ik houd u op de hoogte van de verdere uitkomst.

Tot de volgende keer. Jan Tak