Weert

De overeenkomsten voor de bouw van een nieuw stadhuis en een appartementencomplex op de hoek van de Wilhelminasingel en de Driesveldlaan die de gemeente met twee projectontwikkelaars wil sluiten zitten vol met gaten. Het is daarom onaanvaardbaar dat de bouw van een nieuw stadhuis op deze plek doorgaat. Dat stelt de SP in een uitgebreide brief aan het college van B&W en de gemeenteraad.

De SP voert in de gemeenteraad al sinds eind 2007 het verzet aan tegen het plan. Al anderhalf jaar geleden zouden de gemeente en de twee projectontwikkelaars BAM Wilma en Tiberius/Wijnen een definitieve overeenkomst tekenen voor de bouw van het stadhuis en de appartementen met daaronder een parkeergarage. Na vele malen uitstel waren de twee (concept) overeenkomsten pas vlak voor de zomer klaar.

Voor de SP is de overeenkomst de definitieve bevestiging dat het plan om een stadhuis aan de Wilhelminasingel te bouwen niet deugt.

In de brief somt de SP een zestal punten op waarom het project afgeblazen moet worden.
Zo worden onder andere adviezen van een onafhankelijk deskundig bureau voor verbetering van (juridische) afspraken in de overeenkomsten gewoon in de wind geslagen. De gemeente loopt hierdoor enorme financiële risico’s.

Ook is door de verstrengeling van de twee projecten, de nieuwbouw van het stadhuis, en het appartementencomplex dat door BAM gebouwd zal worden in de overeenkomsten vaak niet duidelijk wie nu waarvoor verantwoordelijk is. Waar BAM eerder aangaf het appartementencomplex geheel kostendekkend te kunnen bouwen, blijkt nu tussen de regels van de overeenkomst door dat dit niet het geval is. Zo stopte de gemeente BAM veel geld toe om de bouw van de parkeergarage onder het stadhuis en het appartementencomplex voor BAM rendabel te maken.
Tot slot heeft de SP grote moeite met het feit dat bepaalde afspraken tussen de drie partijen NOOIT openbaar mogen worden.

Dit alles komt bovenop kritiek die de SP eerder al had op de uitstraling van het plan. Vooral het appartementencomplex lijkt een staaltje ‘hoe prop ik zoveel mogelijk appartementen op een zo klein mogelijk stukje grond'. Smaken kunnen verschillen, maar de SP denkt dat een enorm appartementencomplex dat bijna pal tegen het stadhuis en bestaande (veelal lage) bebouwing wordt aangebouwd nu niet echt een verfraaiing van de stad zal betekenen.

Mooie plaatjes kunnen niet verhullen dat er een tien verdiepingen hoge toren in Fatima gebouwd wordt. Zicht vanuit de Nieuwstraat in Fatima richting het Wilhelminaplein en de Driesveldlaan

Later deze maand wordt er gesproken zowel over de overeenkomsten als over een wijziging van het bestemmingsplan die nodig is om het stadhuis aan de Wilhelminasingel te bouwen. De SP wil met haar uitgebreide brief de rest van de gemeenteraad vooraf al in detail informeren over waarom zij niet zal instemmen met het plan.

De volledige brief van de SP:

Aan de raad van de gemeente Weert
Aan het college van b&w

Betreft: Vragen en bedenkingen realisatieovereenkomsten

Weert, 1 september 2009

Geachte raad, geacht college,

De SP heeft de PPS conceptovereenkomsten tussen de gemeente en BAM en die tussen de gemeente en Tiberius bestudeerd en naar aanleiding daarvan een aantal vragen en bedenkingen opgesteld en heeft zich daarnaast ook een oordeel over beide overeenkomsten gevormd.
Via deze brief willen wij u onze bevindingen en ons oordeel meedelen.

Samenvatting en conclusies

Uit de beide conceptovereenkomsten en de meegestuurde achterliggende stukken hebben wij vastgesteld dat:

• Een groot aantal adviezen van een onafhankelijk deskundig bureau niet in de conceptovereenkomsten is verwerkt,
• Door de verstrengeling van de beide projecten, stadhuis en BAM, er van een aantal aspecten van beide projecten onduidelijk is wie nu waar verantwoordelijk voor is,
• Door de Europese aanbestedingsregels blijkens de conceptovereenkomst met Tiberius de gemeente zeer grote financiële risico’s loopt,
• De gemeente aan de BAM een subsidie geeft voor de bouw van bergingen van ca € 100.000,00 en dat er onduidelijkheid is over de kosten van de parkeerplaatsen,
• Het totaal onduidelijk is wat de gevolgen voor beide projecten zullen zijn als de BAM op enig moment niet of veel later met de bouw van het appartementencomplex kan beginnen,
• De financiële onderbouwing van beide projecten ook van het project stadhuis met parkeervoorziening geheim moet blijven.

Op grond hiervan komen wij tot de conclusie dat wij op geen enkele wijze kunnen instemmen met beide conceptovereenkomsten en dat afgezien moet worden van de bouw van een nieuw stadhuis op de voorgestelde locatie en de mogelijkheden onderzocht moeten worden voor de bouw op een andere locatie zoals in het raadsbesluit van 31 januari 2007 is vastgelegd.

Wij zullen daarom ook niet instemmen met enig ander raadsvoorstel dat nodig is voor de bouw van een stadhuis aan de Wilhelminasingel.

Inleiding/geschiedenis.

In 2005 heeft de raad besloten om het huidige stadhuis te renoveren, kosten ca
€ 15.000.000,-. Toen een grote bouwonderneming de gemeente heeft laten weten dat men voor dat bedrag of hoogstens een ietsje meer een nieuw gemeentehuis zou kunnen bouwen, heeft de raad besloten de renovatieplannen te vervangen door nieuwbouwplannen.

Na een uitgebreid onderzoek naar de diverse mogelijke locaties voor het nieuwe stadhuis heeft de raad op 31 januari 2007 het college een tweetal opdrachten gegeven: allereerst om op locatie Wilhelminasingel een nieuw stadhuis te realiseren en ten tweede om als dat niet lukt direct te vervolgen met een onderzoek naar de realiseerbaarheid allereerst op de locatie aan het kanaal en vervolgens aan de Beekstraat.

Na 7½ maand onderhandelen met de grondeigenaren, een tweetal bouwondernemingen, bleek dat de benodigde grond niet tegen een voor de gemeente acceptabele prijs was te verwerven. Op de raadsvergadering van 19 september 2007 heeft de raad daarom ingestemd met het voorstel van de combinatie BAM/Wijnen te streven naar een PPS overeenkomst.

Na op 12 december 2007 haar mening te hebben gegeven over een intentieovereenkomst, wordt er op de raadsvergadering van 12 maart 2008 dus ruim een jaar na het raadsbesluit om aan de Wilhelminasingel te gaan bouwen, een samenwerkingsovereenkomst aan de raad voorgelegd.

Dit wordt gedaan samen met een voorlopige financiële onderbouwing. Dit financiële plaatje was voor de fracties van SP en D66 reden om in een motie het college te vragen, niet om de zaken rond de bouw aan de Wilhelminasingel stop te zetten maar wel om eens even de tijd te nemen te onderzoeken wat de kosten van een nieuw stadhuis inclusief parkeervoorziening op de locatie Centrum Noord zouden zijn.

Een meerderheid van de raad vond echter een vertraging van het hele proces met enkele weken niet acceptabel.
Eind juli, dus ruim 1,5 jaar later en twee maanden later dan 31 mei, de door de wethouder aan de raad toegezegde uiterste termijn, worden eindelijk twee realisatieovereenkomsten aan de raad aangeboden.

Je zou dan ook mogen verwachten dat er na meer dan 2,5 jaar praten en onderhandelen een gedegen stuk aan de raad wordt aangeboden.

Helaas, niets is minder waar. De twee contracten die hier voorliggen zijn voor de SP volstrekt onaanvaardbaar.

Beëindigen van een al beëindigde overeenkomst.

In de considerans, behorende bij de PPS overeenkomst met Tiberius, wordt onder 5 vermeld dat de samenwerkingsovereenkomst van 6 februari 2008 wordt vervangen en als beëindigd wordt beschouwd door deze PPS overeenkomst.

In deze samenwerkingsovereenkomst van 6/2 staat echter dat deze als beëindigd wordt beschouwd als er binnen 6 maanden realisatieovereenkomsten zijn getekend of als parijen na 6 maanden schriftelijk overeenkomen dat de samenwerkingsovereenkomsten moeten worden verlengd. In de raadsvergadering van oktober 2008 heeft de wethouder naar aanleiding van vragen van de SP gezegd dat een dergelijke schriftelijke verlenging niet is aangevraagd en dat dus in feite de samenwerkingsovereenkomst niet meer betstaat. Alle vier bij dit proces betrokken partijen, gemeente, BAM, Tiberius en PRC Zuid, hebben toen dus niet opgelet.

Nu gaat men een overeenkomst welke al meer dan een jaar is afgelopen nogmaals beëindigen. Ook nu hebben de vier partijen weer niet opgelet.

Er is natuurlijk door deze bepaling in de considerans niets onherstelbaars gebeurd, maar het zegt wel iets over de kwaliteit van het hele proces.

Adviezen deskundigen met betrekking tot PPS met Tiberius.

De gemeente heeft zich door een gerenommeerd en kundig (en waarschijnlijk ook duur) bureau, Holla Poelman en Van Leeuwen, laten adviseren Waarom zijn dan een aantal van die adviezen niet overgenomen?

• Considerans PPS overeenkomst met Tiberius.

  Hierin wordt onder 2 gesproken over “buitenruimte” en onder 3 over “private buitenterrein”. Omdat private buiterrein ook een buitenruimte is, waarom zijn dan niet op een kaart duidelijk deze beide gebieden aangegeven zoals ook min of meer door Holla Poelman en Van Leeuwen wordt gesuggereerd?

• Artikel 2 PPS Tiberius:

  Project Stadhuis en project BAM zijn organisatorisch, technisch, ruimtelijk/stedenbouwkundig en financieel met elkaar verbonden. Holla Poelman en Van Leeuwen adviseren daarom om artikel 2 lid 1 van deze PPS aan te passen. Waarom is dit advies niet opgevolgd?

• Artikel 3 PPS Tiberius

  Het komt zeer vreemd over dat de hoofdaannemer geen enkele verantwoordelijkheid neemt voor ontwerp en constructie. Zeker gezien de verweving tussen beide projecten is het ook volgens Holla Poelman en Van Leeuwen belangrijk ook voor het project BAM te benoemen en vast te leggen wie nu waar precies verantwoordelijk voor is. Dat is in ieder geval niet de gemeente.
  Waarom zijn de aanbevelingen van Holla Poelman en Van Leeuwen hier niet overgenomen? Waarom zijn de ontwerp- en constructieverantwoordelijkheid niet doorgelegd naar de onderaannemers? Waarom heeft de gemeente hiervoor geen verzekering gesloten?

• Artikel 8 PPS Tiberius

  In lid 3 wordt een stuurgroep in het leven geroepen die beide projecten beoordeelt.
  Holla Poelman en Van Leeuwen vinden dit een ongewenste constructie. Zij zijn van mening dat de gemeente zich met name dient te beperken tot het project Stadhuis.
  De gemeente moet voorkomen dat zij, mede, juridisch verantwoordelijk wordt voor het project BAM. Waarom is deze aanbeveling van Holla Poelman en Van Leeuwen niet overgenomen?

• Artikel 9 PPS Tiberius

  De risico’s en de financiële lasten van eventuele planschadevorderingen zijn alleen een zaak voor de gemeente voor zover deze betrekking hebben op het project Stadhuis.
  Holla Poelman en Van Leeuwen geven aan dat, als het niet goed mogelijk is planschadevorderingen eenduidig aan het project Stadhuis of eenduidig aan het project BAM toe te wijzen, er een verdeelsleutel zou moeten worden afgesproken en vastgelegd.
  Waarom is dit advies niet opgevolgd?

• Artikel 11 PPS Tiberius

  Holla Poelman en Van Leeuwen adviseren u om het woord overheidsadvisering in lid 2 van dit artikel te vervangen door het woord overheidsopdrachten.
  Waarom is dit advies niet opgevolgd?

Overige op- en aanmerkingen en vragen PPS met Tiberius.

• Artikel 3

  De ondergrondse parkeervoorziening zal in samenspraak met BAM worden ontwikkeld, lid 4. Wie ontwikkelt in samenspraak met BAM: de gemeente en/of Tiberius? Waar ligt dan de verantwoordelijkheid? De parkeergarage waarvan Tiberius de hoofdaannemer is fungeert ook als fundering voor project BAM dus wat als er in enig gebouw tijdens de bouw of later problemen optreden, wie is dan verantwoordelijk? Dat moet toch echt worden vastgelegd.

• Artikel 4

  Betekent lid 1 dat de gemeente zich hier vastlegt op het instemmen met de het plan BAM omdat dit plan ook een belangrijk deel uitmaakt van het bestemmingsplan?

• Artikel 13

  Waarom kan de gemeente geen schadevergoeding van Tiberius krijgen als de bouw niet binnen de in deze overeenkomst vastgelegde termijn is voltooid?
  Over het algemeen zijn deze twee verdragen, tussen Tiberius en de gemeente en BAM en de gemeente, wat dat betreft zeer eenzijdig.

• Artikel 14

  Het bepaalde in lid. 3 is een soort blanco cheque die de gemeente aan Tiberius geeft om daar iets te ontwikkelen zonder dat daar voorwaarden aan kunnen worden gesteld.
  De gemeente zal in de eerste plaats moeten bepalen wat er, als er geen gemeentehuis komt, wel kan en mag komen.
  Het bepaalde in lid.4 vinden wij ook onredelijk. Ongeacht de reden waarom de bouw van het gemeentehuis (daar) niet door kan gaan, gaat de gemeente zo altijd voor
  € 1.000.000,- het schip in.

• Artikel 15

  Het aangaan van een PPS overeenkomst was een suggestie van de bouwers, niet van de gemeente. De gemeente heeft, alvorens deze overeenkomsten aan te gaan, zich door de twee meest vooraanstaande aanbestedingsdeskundigen in Nederland uitvoerig laten voorlichten over met name de Europese aanbestedingsregels. Het is bekend, ook bij Tiberius, dat er enig risico aan verbonden is maar het is wel hun idee.
  Als ondanks deze zorgvuldige voorbereiding de rechter van mening is dat de gekozen constructie niet aan de wettelijke regels voldoet, is er naar onze mening sprake van overmacht en lijkt ons het recht op een schadevergoeding niet correct laat staan een schadevergoeding van € 3.000.000,-. Overigens geld deze redenering ook voor het bepaalde in art. 14 lid. 6.

• Algemeen:

  Wat zijn de gevolgen voor het project Stadhuis als de realisatieovereenkomst met de BAM voor het project BAM om welke reden dan ook (te weinig woningen verkocht, geen toestemming van de vastgoedcommissie van de BAM) geen doorgang kan vinden?

Aanneemovereenkomst BAM
Met betrekking tot het onder nr. 5 op pagina 1 genoemde overweging dat spreekt over de onder andere stedenbouwkundige meerwaarde van het plan is de SP van mening dat dit niet geldt voor het huidige ontwerp van het project BAM. Hier is naar onze mening eerder sprake van een stedenbouwkundige verarming om niet te spreken van een stedenbouwkundige catastrofe en is een bijdrage van de gemeente aan de BAM op geen enkele wijze te rechtvaardigen.

• Artikel 5

  De gemeente vrijwaart de BAM voor eventuele tekortkomingen in de uitvoering van de ondergrondse parkeervoorziening.
  Wie is dan wel verantwoordelijk voor die eventuele tekortkomingen?

• Artikel 9

  Als het project Stadhuis geen doorgang kan vinden wij het niet juist dat BAM dan een schadevergoeding kan vragen, dat is nou het ondernemersrisico omdat men daar nu eenmaal grond heeft gekocht.
  Overigens is vooral het project BAM het grootste struikelblok voor het niet doorgaan van beide projecten. (Beide projecten, Stadhuis en BAM zijn immers innig met elkaar verweven.) Zie ook onze opmerkingen bij PPS met Tiberius artikel 15.

• Artikel 11

  Bij lid 6 is het nuttig op een tekening de private buitenruimte aan te geven.

• Artikel 12
  
  Wij zijn het er niet mee eens dat de kosten voor de bergingen en technische ruimten voor de woningen in de parkeervoorziening voor rekening van de gemeente komen.
  De gemeente geeft de BAM daarmee dus een subsidie van € 105.708,-
  Wij kennen vele organisaties en verenigingen in Weert die een gat in de lucht zouden springen met zo’n subsidie van ruim een ton. Helaas die mensen zullen waarschijnlijk te maken krijgen met een bezuinigingsronde. De SP vindt deze subsidiëring van de BAM volstrekt onacceptabel.
  De SP is het er ook niet mee eens dat er voor de starterwoningen geen parkeergelegenheid in het private deel van de parkeervoorziening wordt gereserveerd.
  Dit in verband met de al aanwezige en te hoge parkeerdruk in de wijk Fatima.
• Artikel 13

  Lid 1: Ondernemen is risico nemen maar hier worden de risico’s die de BAM loopt als de woningen niet worden verkocht of als de vastgoedcommissie van de BAM geen goedkeuring verleent, bij de gemeente gelegd.
  Dat is onacceptabel. Als de BAM in gebreke blijft ongeacht de reden, dient de BAM de gemeente een schadevergoeding te betalen.
  Opnieuw gaan praten zal er alleen maar toe leiden dat de gemeente de BAM nog meer subsidie moet gaan geven.

• Artikel 16

  Zie onze opmerkingen bij PPS met Tiberius art. 8

• Artikel 24

  Wat voor vergoeding krijgt de gemeente als de vastgoedcommissie van de BAM het plan afkeurt?

Financiën
Behalve de kosten voor de bergingen en de prijs welke de BAM voor de parkeerplaatsen ten behoeve van de bewoners van de appartementen betaald, wordt er voor de overige financiële gegevens verwezen naar een geheime bijlage. Een geheimhouding welke het college blijkens het raadsvoorstel voor onbepaalde tijd wil opleggen.

Nu zullen enkele financiële gegevens bij publicatie voor de BAM en/of Tiberius schadelijk kunnen zijn maar dat geldt volgens onze inschatting zeker niet voor het overgrote deel van de financiële gegevens.

Aangezien de burgers dit allemaal moeten gaan betalen, hebben zij er ook recht op te weten hoe hun belastinggeld wordt besteed zeker als het vermoeden bestaat dat een gedeelte van dat belastinggeld als “subsidie” naar de BAM gaat.

Vandaar dat de SP in het openbare gedeelte van de vergadering onderstaande vragen aan het college wil stellen en ook in het openbaar daar een antwoord op wil krijgen.

• Uit het openbare raadsvoorstel voor het beschikbaar stellen van een voorbereidingskrediet, zien we dat de realisatie van een 2-laags parkeergarage met 320 parkeerplaatsen een investering vergt van € 11.700.000,- en de realisatie van het nieuwe stadhuis een investering van € 27.900.000,-. Wat zijn echter de investeringskosten voor de parkeergarage onder appartementencomplex van de BAM?
• Als die investeringskosten hoger zijn dan het bedrag dat de BAM betaald voor die parkeerplaatsen zijnde € 1.575.000,- , hoeveel subsidie krijgt de BAM dan nog boven de subsidie van ruim een ton welke zij krijgt voor de bergingen?
• Uit de gegevens blijkt dat een openbare parkeerplaats de gemeente een bedrag van ruim € 36.000,- kost. Zijn deze kosten te financieren uit de exploitatie?(Overigens zijn deze kosten wel aanzienlijk hoger dan de € 25.000,- die de BAM per parkeerplaats betaald!)
• Zijn deze kosten te financieren uit de exploitatie?
• Zijn deze kosten te financieren uit de exploitatie?
• Zo nee, welk gedeelte moet dan uit de begroting komen?
• Moeten we, om deze parkeergarage te kunnen betalen, de parkeertarieven in de rest van de gemeente verhogen, en zo ja, met hoeveel?

Fractie SP

Herman Beuvens,
Jeroen Goubet,
Jan Tak

SP en D66: trek stekker uit nieuwe stadhuis. PvdA twijfelt zwaar.
‘Woontoren blijft heet hangijzer in discussie over stadhuisplan’