Weert

 

---

Maandelijke column door Jan Tak
Januari 2009

 

---

Van de nood een deugd maken.

Een oud Hollands gezegde, waarvan de inhoud jaren geleden in een nieuw jasje is gestoken door een bekende Nederlandse voetballer. ?Elk nadeel heb zijn voordeel?.

Het gemeentebestuur van Weert heeft bewust of onbewust gebruik gemaakt van deze stelregel.

Eind 2005 begin 2006 waren alle politieke partijen van Weert en het college van B&W het roerend eens met elkaar. Reactiveren van het IJzeren Rijn Trace was pertinent onacceptabel. Alle heiligen moesten uit de kast worden gehaald. Een ferme brief, met deze strekking, werd gestuurd naar de Eerste en Tweede Kamer. Ter verduidelijking.

In 1839 is er een Verdrag getekend door Nederland en Belgi? waardoor Belgi? het recht op vrije goederentrein doortocht kreeg vanuit de haven van Antwerpen naar het Duitse Ruhrgebied (Monchengladbach). De 162 km. lange spoorlijn, waarvan 48 op Nederlands gebied, is in 1879 in gebruik genomen. Het plan was om de lijn via Sittard te laten lopen maar de toenmalige burgemeester van Weert vroeg, per brief, aan de Sire om deze spoorlijn alstublieft door Weert te laten lopen. En zo is het gekome.

Na de Tweede Wereldoorlog is de lijn in onbruik geraakt. Bij de Weerterbergen is nog een stuk te zien. Belgi? wilde echter de spoorlijn weer gaan gebruiken en beriep zich op het oude verdrag van 1839, omdat Nederland het niet zag zitten. Het Hof van Arbitrage erkende in 2005 het recht van Belgi? waarna het touwtrekken begon waar deze lijn moest komen. ?Niet door mijn (gemeentelijk) voortuintje?, was de strijdkreet van verschillende gemeenten en een voorstel van minister Eurlings om de oude lijn anders te laten lopen werd door Belgi? en Duitsland afgewezen.

Het Historisch Trace, waarvan de lijn midden door Weert loopt, lijkt onafwendbaar. De wijkbewoners van Fatima, in het bijzonder de Parallelweg en Driesveldlaan, kunnen dus gaan trainen met oordoppen. Het geluid van minimaal 70 goederentreinen extra per dag is geen lolletje. Daarnaast nog de nadelige milieueffecten. De Weerter wethouder die hier verantwoordelijk voor is heeft, op uitnodiging van minister Eurlings, in maart 2008 een werkgroep geformeerd en in samenwerking met Cranendonck, Leudal en bestuurders van de provincie een visie gepresenteerd. Dit prima plan is in juni jl. aangeboden aan de minister.

Aan het recht van vrije doortocht valt niet te tornen maar de milieu en veiligheidseisen zijn tegenwoordig wel veel scherper dan in vroeger jaren. Bezien de wettelijke regels verschenen er eerst visioenen van metershoge geluidsschermen over een afstand van ongeveer 4,5 km. door het hartje van Weert met aan elke zijde van de spoorlijn 350 meter ?niemandsland?. Dat betekende dat er veel kostbare grond, ook momenteel, in de binnenstad niet bruikbaar is.

De werkgroep heeft een plan uitgewerkt waarbij het goederenverkeer onder de grond geleid kan worden. Enkele manieren zijn mogelijk. Om van de binnenstad geen bouwput te maken is voorgesteld een zg. cut-and-cover tunnel met dubbel spoor, 1 rijrichting per spoor. Dit is een constructie waarbij de tunnelbuis direkt onder het maaiveld ligt. De huidige verhoogde spoorbaan kan dan deels worden afgegraven en bebouwd. De ingang wordt ingegraven aan de zuidzijde van het spoor v??r het kanaal. De uitgang, ligt voorbij de wijk Leuken. Het spoor voor goederen wordt bij die punten ontvlochten en samengevoegd met het personenvervoer uit Eindhoven, Antwerpen, Roermond, dat bovengronds blijft.

Doordat de milieu en veiligheidseisen voor personenvervoer lang zo zwaar niet zijn als van goederenvervoer, met soms (gevaarlijke) stoffen, mag er dus gebouwd worden dicht tegen de spoorlijn aan. Ook het dode rangeerterrein kan opgeruimd worden. De grondwinst in het hartje van Weert, dus ook langs de Parallelweg, is ongeveer 75 ha. en kan gebruikt worden voor wonen, vergader- en congresfaciliteiten, flexibele kantoorruimtes, woon-zorgvoorzieningen, wellness- fitnessvoorzieningen en een retailcentrum. De Parallelweg kan dan zijn noodzakelijke facelift krijgen.

Natuurlijk is dit plan duur, ongeveer 350 miljoen euro meer dan bovengronds blijven. Voor de aanpassingen tussen Budel en de Duitse grens zijn zo?n slordige 540 miljoen nodig, echter zonder deze kosten van ondertunneling. De Belgen behoren ruwweg tweederde van noodzakelijke voorzieningen te betalen en Nederland de rest.

De voordelen zijn echter voor ons zo groot dat ik er enkele Weerter opperhoofden van verdenk dat ze met plannen rondlopen om een brief naar de Tweede Kamer te sturen met ?Waar blijft die beloofde IJzeren Rijn?? . Het Weerter bestuur probeert van de nood een deugd te maken. Er moet echter wel erg veel geld neergeteld worden voor 70 treinen extra per dag.

Hoe dit afloopt? Ik houd u op de hoogte. Ter afsluiting mijn persoonlijke wens voor het Nieuwe Jaar 2009. Naast een goede gezondheid wens ik iedereen inzicht en wijsheid toe om van de nood een deugd te maken, in de persoonlijke omstandigheden die ons nu eenmaal overkomen.

Tot de volgende keer.
Jan Tak