De Weerter begroting in gewone mensentaal
De Weerter begroting in gewone mensentaal
Er is de laatste weken veel te doen geweest rond de begroting van de gemeente Weert. Veel cijfertjes, veel gepraat, maar wat betekent het in gewone mensentaal? En waarom zijn de dingen gegaan zoals ze gegaan zijn?
Hoe werkt het?
Het College van burgemeester en wethouders (B&W) is het dagelijks bestuur van de gemeente, zeg maar de regering. Ze stellen ieder jaar een begroting voor het volgende jaar op. Een meerderheid van de partijen in de gemeenteraad steunt het College. Sinds de verkiezingen van maart dit jaar zijn dat de SP, Weert Lokaal en de VVD. De gemeenteraad is de uiteindelijke baas in de gemeente en moet het College controleren.
Waarom was er zoveel gedoe rond de begroting dit jaar?
Het nieuwe college van B&W dat in mei van start is gedaan nam helaas een flink tekort over van het vorige college. De laatste jaren is er veel gebouwd in Weert. Drie nieuwe parkeergarages, de Poort van Limburg en het nieuwe stadhuis. Voor al die gebouwen moet de gemeente ‘hypotheek’ betalen, bij elkaar zo’n 3.5 miljoen euro per jaar. Dat is één.
Daarnaast heeft de gemeente ook last van de crisis. Er komt minder geld vanuit Den Haag, de salarissen van ambtenaren zijn gestegen en meer mensen vragen vanwege de crisis een uitkering aan bij de gemeente. Dat is twee.
De regering heeft ook nog eens besloten dat een flink aantal zorgtaken van de landelijke overheid naar de gemeente over gaan. Het is nu nog vaak onduidelijk hoeveel geld dat de gemeente gaat kosten en het was erg veel werk om het allemaal goed te regelen vóór het einde van dit jaar. Dat is drie.
Allemaal bij elkaar komt het erop neer dat er maar erg weinig tijd was om de begroting tip top in elkaar te zetten. Het college heeft er daarom voor gekozen om voor dit jaar het begrotingstekort ‘bij elkaar te sprokkelen’ zonder al te ingrijpende keuzes te maken. Maar daar horen wel vervelende dingen bij zoals de laatste weken duidelijk is geworden.
Wat zijn die vervelende dingen dan?
In de begroting voor 2015 zitten belastingverhogingen. De OZB gaat omhoog. Maar Weert heeft nog steeds een laag tarief in vergelijking met andere gemeenten in Limburg. Bovendien is de OZB is in de afgelopen periode jaarlijks met gemiddeld 1,5% gestegen terwijl de huren met 3.2% per jaar stijgen. Huurders betalen daardoor jaarlijks 240 euro meer, terwijl huiseigenaren maar gemiddeld twee tientjes per jaar meer betalen.
Het parkeergeld in Weert gaat met tien cent per uur omhoog. Daarmee blijft het wel nog steeds ver onder het bedrag wat je in andere steden kwijt bent.
De verhoging van de hondenbelasting is iets waar de SP niet blij mee is, maar we hebben het geaccepteerd. Een voorstel van de SP om voor 2016 te onderzoeken wat het afschaffen van de hondenbelasting (financieel) zou betekenen kreeg geen steun van de andere partijen.
Voorstellen om de fietsenstalling te sluiten en het schoolzwemmen af te schaffen zijn mede dankzij de SP inmiddels teruggedraaid.
Wat gebeurde er in de afgelopen dagen dan allemaal?
Zoals eerder uitgelegd is de begroting die het College van B&W voorstelde lapwerk, een ‘tussenbegroting’. Alle voorstellen die het College heeft gedaan zitten zo in elkaar dat ze volgend jaar gemakkelijk teruggedraaid kunnen worden en geen blijvende ‘schade’ veroorzaken. De SP is het daarmee eens. Want de tekorten worden de komende jaren groter tenzij er flinke maatregelen genomen worden. Omdat dat niet niks is snapt de SP dat het College er meer tijd voor nodig heeft om dat zorgvuldig te doen. Er was tenslotte weinig tijd in de afgelopen maanden.
Omdat de gemeenteraad de baas is heeft die het laatste woord over de begroting. Afgelopen woensdag en donderdag is daarover gepraat. Er is veel discussie geweest over al die maatregelen die we hierboven noemden. Sommige partijen waren het met het ene eens, met het andere niet, en andersom. Gepuzzel.
Tijdens het vergaderen over de begroting bleek dat eigenlijk alle partijen vonden dat er nog meer bezuinigd moest worden en dat er hier en daar nog wat extra belastingverhogingen plaats moesten vinden. De provincie was er namelijk niet genoeg van overtuigd dat de gemeente zonder die extra maatregelen wel op het goede spoor zat.
De besturende partijen (SP, Weert Lokaal en VVD oftewel de coalitie) hebben heel lang met de andere partijen (CDA, PvdA en D66 oftewel de oppositie) gepraat om het eens te worden over die extra maatregelen. Dat is niet gelukt. De coalitie heeft daarom een voorstel gedaan om het tekort te dichten en de provincie tevreden te stellen, maar waar de oppositie het niet mee eens was. De oppositie was het er zelfs zo mee oneens dat ze het College van B&W een gele kaart hebben gegeven, een motie van afkeuring. De provincie is trouwens wel akkoord gegaan met de aangepaste begroting.
En hoe gaat het nu verder?
De SP heeft in de vergadering heel duidelijk aangegeven dat deze tussenbegroting alleen dit jaar een noodoplossing mag zijn. Ééns maar nooit meer! Alle maatregelen worden voor 2016 weer opnieuw tegen het licht gehouden. Niks meer ‘bij elkaar sprokkelen’ maar eerlijke en doordachte keuzes maken om dat miljoenentekort te dichten. En dat zal beteken dat er meer geld binnen moet komen en minder geld uitgegeven moet worden. Maar alles onder het motto dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen.
Huurders, mensen die zorg nodig hebben, jongeren, ouderen, mensen met een gewone hypotheek, mensen die door de regering al op allerlei manieren gepakt worden moeten van die maatregelen die de SP wil het minst gaan merken. De SP maakt zich tenslotte sterk voor gewone mensen en verspreidde dit jaar niet voor niets een folder waarin stond dat niemand buiten de boot mag vallen. Je mag ons daaraan houden!
Volgend jaar moet het anders bij de gemeente. Dat is geen wens of een oproep, dat is een voorwaarde voor de SP. Op naar een beter en socialer Weert!
Jeroen Goubet
- Zie ook:
- Jeroen Goubet