Weert

De SP wil het verder uitkleden van de bibliotheek in Weert en omgeving stoppen. Gemeenten kunnen verschillende 'paketten' kiezen waarin hetgene wat de bibliotheek moet doen staat. De gemeenten kiezen voor 'lezen, leren en informeren', terwijl de belangrijke functies 'ontmoeting en cultuur' als zakelijk 'pluspakket' worden gepresenteerd. SP-raadslid Paul Lempens reageert.

In het concept 'Beleidskader Bibliotheekwerk 2011-2014' van Bibliocenter (de samenwerkende bibliotheken in Weert, Nederweert, Leudal en Maasgouw) wordt de algemene doelstelling uit het Unesco manifest voor de openbare bibliotheek (1994) geciteerd.
De openbare bibliotheek, de plaatselijke toegangspoort tot kennis, schept een essentiële voorwaarde voor levenslang leren, onafhankelijke besluitvorming en de culturele ontwikkeling van individuen en maatschappelijke groeperingen.

Met de zinsnede onafhankelijke besluitvorming en de culturele ontwikkeling wordt gepleit vóór de functies 'kunst en cultuur' en 'ontmoeting en debat'. In het conceptstuk worden deze functies níet als basisfuncties gezien, maar als zakelijk 'pluspakket' gepresenteerd, ten onrechte dus.

Ontmoeting

Juist in deze twee functies is de bibliotheek van onschatbare waarde: zij biedt rust, geestelijk welbevinden en is een plek waar iedereen kan binnenlopen, een vrijplaats, zonder dat je je portemonnee hoeft te trekken. Hoeveel mensen vinden hier onderdak, hoeveel mensen hebben de mogelijkheid om ‘onder de mensen’ te komen waarbij ze gelijk zijn aan een ander, zonder sociale achterstelling, bijvoorbeeld omdat ze geen betaalde arbeid verrichten. Dit is een punt van grote betekenis. De waarde hiervan is moeilijk te meten, maar is onmiskenbaar, heeft effecten op het gebied van sociale samenhang, een positief zelfbeeld van individuen, geeft betekenis.

Loop eens binnen op een woensdagmiddag en zie hoe jonge moeders en grootouders van verschillende culturen elkaar ontmoeten bij het voorlezen aan kleine kinderen.
Kinderen en volwassen werken in de bibliotheek aan het verkleinen van taalachterstanden, zoeken naar antwoorden op hun vragen, bevredigen hun nieuwsgierigheid of lenen boeken om hun vrije tijd zinvol te vullen.

Cultuur

De bibliotheek verrijkt, maar niet op een materialistische manier.
De bibliotheek verrijkt op een manier die een leven lang bij je blijft en waar je je leven lang profijt van hebt. Juist in ontmoeting en debat, in lezingen over onverwachte onderwerpen, over cultuur en streekcultuur, over maatschappelijke onderwerpen. Ontmoeting & debat, kunst & cultuur biedt informatie op een andere manier, prikkelt de zintuigen, verrijkt de deelnemer of toehoorder. Cultuur verruimt je blik, verdiept, zet je op een nieuw spoor.

Juist door de plusfuncties cultuur en ontmoeting kan de bibliotheek veel meer mensen bereiken, wat als missie wordt gesteld in paragraaf 3
Er wordt nu sterk ingezet op marketing, op acties. Het zou veel beter werken door veel activiteiten uit te voeren, niet alleen voor het onderwijs, maar juist ook voor volwassenen en ouderen. 'Minder meer' zoals het college altijd zegt.

Sociale cohesie

Juist in deze tijd van individualisering en eenzaamheid kan de bibliotheek een grote rol spelen in sociale cohesie, mensen weerbaarder maken, van informatie voorzien. Juist de bibliotheek kan organisaties en instellingen samenbrengen, kan mensen elkaar laten ontmoeten, kan amateurkunstenaars een podium bieden, kan debatten en ontmoetingen organiseren over maatschappelijke en lokale thema’s, kan achtergrondinformatie bieden door literatuurlijsten en mensen aanzetten weerbaar en kritisch te zijn. Dit komt een democratische samenleving ten goede en versterkt ons allemaal.

De bibliotheek in de gemeenschap

De bibliotheek moet niet blijven steken in het beheersen van processen, maar ook daadwerkelijk betrokken zijn bij de stad, bij Weert en dicht bij de mensen zitten.
Ook in de nieuwe brede school in Stramproy en in andere nieuwe brede scholen in de gemeente. Zij moet samenwerken met organisaties als Zij-Actief en instellingen als de Bosuil. Zij zou haar rijke collectie veel meer moeten promoten. Zij zou een forum kunnen bieden, niet alleen digitaal maar vooral in fysieke ontmoetingen.

Dorpen

De samenhang tussen de vier gemeentes komt met dit stuk en de aanstaande bezuinigingen onder druk te staan. Juist in kleine kernen heeft een bibliotheek een toegevoegde waarde. Een betrokken ‘vestigingsmanager’ / bibliotheekmedewerker kan de contacten met het onderwijs uitbouwen, met lokale verenigingen en instellingen.
Juist in kleinere vestigingen gaat het om de menselijke maat en in alle vestigingen is contact en ontmoeting van onschatbare waarde. Het filiaal in Stramproy moet open blijven.

Niet-gebruikers en niet-leden

Bij punt 4 vraaggericht werken wordt te veel gesproken over klantwensen. De niet-leden en niet-gebruikers van de bieb die ook allemaal bijdragen via de belasting, moeten niet worden vergeten. De gemeente moet concreet aangeven dat zij actief beleid wenst op dit punt.

Wie is de baas?

In paragraaf 2 wordt gesteld dat de specialist (de bibliotheek) gaat over de uitvoering in de praktijk. De gemeente is de grootste subsidiegever, dus die moet het beleid op hoofdlijnen bepalen, volgens de SP. De gemeente moet kenbaar maken welke zaken zij van belang acht voor goed bibliotheekwerk. De bibliotheek is van ons allemaal. De bibliotheek doet ertoe.

Bronnen:
Unesco-manifest
SP-Weert enquete en opinie 2008
SP-Weert dossier Bibliotheek

SP biedt commissie cultuur en welzijn notitie over de bibliotheek aan