Weert

Alles van waarde is weerloos. Deze dichtregel van Lucebert, een Nederlands dichter uit de vorige eeuw, vat samen daar waar de SP in Weert voor staat. Dit is de laatste begroting van de huidige coalitie. De begroting sluit voor 2014, maar meerjarig loopt het tekort op tot 3,5 miljoen euro in 2017. In combinatie met een uitblijvend of broos economisch herstel, enorme verantwoordelijkheden voor gemeenten en een Haagse bezuinigingsdrift niet bepaald een leuk cadeau voor een nieuwe coalitie. Het is tijd is voor een nieuwe koers.

“Met tegenwind, toch vooruit!” was de titel van het coalitieakkoord. Dat klonk als een nieuwe koers met de VVD aan het roer maar het is laveren geworden. Omdat dit de laatste begroting van deze coalitie is, past een terugblik. De SP trok eerder dit jaar de conclusie al: dit college zit de rit uit en past op de winkel. De bouwkranen van het nieuwe stadhuis en het stationskwartier zijn inmiddels weg, maar erfenissen van slechte en verkeerde keuzes zorgen structureel voor enorme lasten. De laatste foute keuze, subsidie aan de Poort van Limburg, was voor ons reden om dit college zelfs helaas niet langer te kunnen vertrouwen.

Natuurlijk, het zit economisch tegen, maar er zijn keuzes gemaakt die het tekort waar we tegenaan kijken veroorzaken. Laten we de grote brokken benoemen:

• Stadhuis: investering 33 miljoen. Structurele lasten van het huidige stadhuis is 1 miljoen euro, blijft nog steeds in de boeken staan en het nieuwe kost ook geld om te onderhouden.
• Poort van Limburg: investering 13 miljoen, structurele lasten: 1,4 miljoen euro.
• Parkeren levert 3 ton minder op structureel en de nieuwe garages stationskwartier en stadhuis kosten ons 770.000 euro per jaar extra.
• Afboeking grondbedrijf 40 miljoen. Gevolg: voor financiering van toekomstige investeringen moeten leningen worden aangegaan. Stijgt de rente, dan worden de lasten hoger.

Jaarlijks zijn we 3,5 miljoen euro kwijt aan het bovenstaande. Als we kijken naar de meerjarenbegroting, is dat zo ongeveer het bedrag wat we in 2017 tekort komen.

Kortom: dat er bezuinigd moet worden is het gevolg van politieke keuzes. Er is in stenen geïnvesteerd in onze stad. Dat is waar. Maar tegen welke prijs. De lasten dragen we nog vele jaren met ons. Met als gevolg dat andere keuzes niet meer te maken zijn: “Met tegenwind toch achteruit”. Met name de parkeergarages en de Poort of nee de Put van Limburg zullen monumenten zijn van financieel wanbeleid en ondoordachte keuzes.

Het coalitieprogramma teruglezend is er geen enkele reflectie geweest op de kritieke situatie zoals die drie en een half jaar geleden terecht geschetst werd.

Ja als het om sociale voorzieningen gaat dan moest de rem er maar op. Verenigingen zijn gekort, de scholen in Leuken en Laar komen er als het aan dit college ligt niet zoals beloofd,we komen er zo meteen nog op, de voedselbank krijgt ineens een WOZ-aanslag, is gerepareerd maar toch. En dat is dan alleen 2013!

Maar bouwen? Geen probleem, niks aan de hand. Vanaf de behandeling van het coalitieakkoord heeft de SP gewaarschuwd en zich verzet tegen het optreden van deze struisvogelcoalitie. De kop in het zand steken laat de echte crises die moeten worden aangepakt niet voorbij gaan.

Ja voorzitter, u hoort een felle toon. We zijn ook echt boos. De inbreng van de SP rond het coalitieakkoord lezend heeft niets aan waarheid ingeboet, sterker, we zijn alleen maar meer bevestigd. Dat geeft hoop.

Terug naar Lucebert. De SP gaat met een rechte rug voor hen staan die de wind het meest moeten trotseren. De kwetsbaren. Zij die zich niet voldoende kunnen verdedigen.

Jeugd en armoede
Voor 2014 en verder is er een groep die al onze zorgen verdiend en dat is de jeugd. In Nederland groeit 1 op de 9 kinderen in armoede op. De Weerter cijfers zijn iets beter, 9,8% van de huishoudens is arm. Weert kent ongeveer 10.000 kinderen. Hiervan groeien dus 1.000 kinderen in armoede op. 40 klaslokalen vol. Zij kiezen hier niet voor. Dit zijn de jongeren die door armoede minder kansen hebben. Zij hebben slechtere vooruitzichten in het leven en op een goede baan, leven minder gezond en lopen een groter risico om in hun latere jeugd en in jonge volwassenheid te ontsporen.

Het aanpakken van armoede onder kinderen is de topprioriteit voor de SP. Preventie voorkomt tal van problemen waarvan ik er net slechts enkele noemde.

Onlangs kregen wij de armoedemonitor gepresenteerd. Belangrijkste conclusie, op zich sociaal beleid, maar hoe gaan we armoede, werkloosheid en achterstanden bestrijden? Dat alle Weerternaren meetellen en meedoen dat is participatie!

Vraag aan het college, hoe ziet u participatie? Is de insteek dat mensen zoveel mogelijk zelf moeten doen of blijft de gemeente Weert ondanks de plannen van het kabinet voor het ontmantelen van de verzorgingsstaat voor een sociaal vangnet zorgen ook als er minder geld komt?

Jeugdzorg
Preventie, ik haalde het zojuist al aan. Over een dik jaar worden gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de jeugdzorg. Een prachtige kans om zaken dichter bij de mensen en beter te gaan regelen. En dat gebeurt ook. Tijdens de vorige raadsvergadering toen de visienota jeugdzorg werd gepresenteerd hebben wij in de vorm van enkele moties accenten gelegd. En misschien misschien wel vroeg. Maar beter nu vroeg als straks te laat. Laat het een richting aangeven in de uitwerking van de plannen, we komen er in december op terug.

Één ding staat wel nog open. Het geld voor de jeugdhulp is geoormerkt. Terecht. Maar er zit een maximum aan dit bedrag. Wat gebeurt er wanneer het geld voor het einde van het jaar op is? Doe we dan niets meer of komt er extra geld? Wij willen in ieder geval geen open einde en dienen daarom de volgende motie is

Motie budget jeugdhulp (niet ingediend)

Tot slot over dit punt. Jongeren die in aanraking komen met jeugdzorg komen vaak uit een gezin waar armoede een probleem is. Door die samenhang te erkennen en te bestrijden, kunnen we zorgen voor een betere toekomst. Dat is beter dan spierballentaal als er problemen opgelost moeten worden achteraf. Te laat.

Zorg
Met de invoering van de WMO een paar jaar geleden zijn onder andere thuiszorgtaken al naar de gemeente gegaan. Ook hier moet kwaliteit zowel voor de werknemers als voor de zorgvragers voorop staan. In het verleden zijn in de thuiszorg al enkele ontslagrondes geweest of de dreiging daarvan. Wij krijgen opnieuw die signalen. Veel SP-leden zijn werkzaam in de thuiszorg en wij horen opnieuw dat er in Noord- en Midden Limburg ontslagen, veel ontslagen aan zitten te komen.

Vraag: Heeft u deze vroege signalen ook opgevangen en zo ja hoe beoordeelt u ze?

Onderwijs
We hebben onlangs de Woonvisie Leuken vastgesteld. Voor zover het de SP bekend is het onderwijshuisvestingsbeleid niet veranderd. Dat betekent dat iedere wijk een eigen school heeft en houdt. Iets waar de SP al sinds de acties voor het behoud van de Fatimaschool dertien jaar geleden voor staat. En scholen veranderen. Want voor de SP is dat niet alleen een school, maar ook de voorzieningen die bij de school en bij het karakter van de wijk horen. Voor Leuken is dat dus een school met gymvoorzieningen, buitenschoolse opvang en kinderopvang. Voor Laar is dat een school die misschien wel groter moet zijn dan vier klaslokalen. Wij luisteren ook naar de onderwijskoepel. Die wil ook niet bouwen voor leegstand want dat kost hen ook geld. Toch wil ze ook voor de wijk Laar een fatsoenlijke school en is zelfs een partnerschap aangegaan om zelf voor een mede-investeerder in de kinderopvang te zorgen.

Deze raad heeft een paar vergaderingen terug haar onvermogen laten zien in het niet nemen van standpunten en duidelijke beslissingen. De SP wil die duidelijkheid wel geven. Daarom een motie om het standpunt helder te maken en er voor te zorgen dat in plaats van het gepraat over voorzieningen, nu maar eens te gaan bouwen.

Motie scholen Leuken en Laar

Sport
Weert is sportgemeente van 2012 geworden. Dan gaat het niet alleen om topsport, maar ook om breedtesport. Juist zorgen dat kinderen al van jongs af aan kunnen bewegen draagt bij aan een betere gezondheid later. Punt Welzijn heeft de fracties een brief gestuurd over het stoppen van de combinatiefunctionaris vanaf 1 september 2014. De SP vraagt zich dan af waarom het college wel kan kiezen voor uitbreiding van de topsport en niet voor een investering in de breedtesport. Daarom dient de SP een amendement in om binnen de prioriteiten met een herschikking dit prioject voor schooljaar 2014 – 2015 in ieder geval door te laten gaan.

Amendement Combinatiefunctionaris

De Risse
De Risse blijft om onze aandacht vragen. Er is een nieuw bedrijf opgericht Werk.Kom om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar werk te begeleiden. De slag naar een gemeentelijk werkbedrijf zou een volgende stap kunnen zijn. In dat kader zijn we benieuwd hoe het nou met het fusie onderzoek zit? Want het is erg stil.

Vraag: Kunt u een reactie geven op het idee van een gemeentelijk werkbedrijf en de fusie?

Cultuur
Cultuur is van grote waarde voor Weert. De SP is dan ook erg verheugd dat de Lichtenberg beetje bij beetje wordt opgeknapt. Al meer dan tien jaar zetten wij ons in voor het behoud en opknappen van dit complex. Ook als die gebouwen ironisch genoeg het gevolg zijn van een prestigeproject maar dan uit het verleden. Het geeft aan dat we ons moeten realiseren dat het geld wat we nu uitgeven nog tientallen, wel honderd jaar verantwoordelijkheid met zich meebrengt. Misschien gaat het in 2063 ook wel zo met het nieuwe stadhuis! Terug naar de Lichtenberg die we een warm hart toedragen.

De kapel, het bruggetje en de toegangspoort zijn een beginpunt. We hopen dat ook de opknap van het theater zelf snel van de grond komt. Dat zou fantastisch zijn voor Weert 600 jaar stad. Twee edities van de Lichtenberg Experience zijn een groot succes.

Hierover gesproken blijft het ook erg stil. Het hele proces om te komen tot een gemeentelijke bijdrage verdient niet echt een gouden medaille. Daarnaast wijst het college iedere verantwoordelijkheid naar de stichting 600 jaar stadsrechten.

Vraag: Hoe staat het ervoor? En voornamelijk is alles naar tevredenheid van de verenigingen die belangeloos een bijdrage leveren? Na het afwijzen van de variant ‘goud’ mochten we hier net achter deze zaal aan de andere kant van de wand helaas getuige zijn of beter horen van een weinig professioneel gemor. Zijn de gemoederen bedaard?

Groener en linkser
Weert is dit jaar tot groenste stad van Europa gekozen. Daarnaast heeft de gemeente een bomen beleidsplan. De SP heeft voor de zomer een aantal straten op Molenakker bezocht. Volgende week wordt een wijkavond gehouden. Van de 79 ondervraagden hebben 15 mensen opmerkingen gemaakt die betrekking hebben op het onderhoud aan het groen en de speelvoorzieningen. Dit is 21% van het totaal. Nu is dit niet 1 op 1 door te trekken voor heel Weert, maar met de actie van het college rond de bladkorven gaat het hard die kant op. Het zelfde geldt voor het onderhoud aan de vijvers. Meer aandacht voor de openbare ruimte hoort ook bij een groene stad. En daar mogen wijkbewoners best bij worden betrokken, het is immers hun dagelijkse leefomgeving
.


Vraag: Hoe kunnen we ongenoegen over groenbeheer verder wegnemen? Krijgt u klachten binnen en zo ja hoeveel zijn er dat per jaar en wat doet u ermee? Worden wijkbewoners bij eventuele oplossingen betrokken?

Wonen in Weert
Het college heeft naar aanleiding van het voorstel over het woonpact bij de voorjaarsnota een reactie gestuurd. Eigenlijk wordt er met die reactie gezegd: we doen al wat, namelijk dat wat we al jaren doen. Dat is wel erg makkelijk. Dat neemt niet weg dat voor de SP het denken stopt. Als Weert een aantrekkelijke woongemeente wil zijn, dan moeten we blijven nadenken over wat we kunnen doen op Weerter schaal.

Ouderen
Een andere kwetsbare groep zijn ouderen. En nee wij willen daarmee niet generaliseren zoals het college deed met de stembureaus. Maar feit is wel dat we steeds ouder worden. Dit gebeurt overigens in een betere gezondheid. Maar als ouderen meer hulpbehoevend worden, is ook meer zorg nodig. We komen dan weer bij de WMO.

Vraag: Staat voor het college nog steeds overeind dat iedereen recht heeft op zorg? Houden we op dit punt onze rug recht ook als er meer bezuinigd moet worden?

Weert zal te maken krijgen met vergrijzing. Gevolg is dat oudere mensen die zelfstandig wonen in een grote woning, bijvoorbeeld in een van de dorpskernen, wel in de kern willen blijven wonen, maar dat de voorzieningen daarvoor ontbreken. Het verkopen van deze woningen is daarnaast in deze markt ook lastig. Daarom zou op het gebied van wonen, welzijn en zorg, een samenwerking kunnen worden voorgesteld waarbij een woningcorporatie dergelijke woningen opkoopt en deze tot groepszorgwoningen ombouwt.

Motie groepswoningen

Democratie
Het voorstel over Keyport is gelukkig in de afgelopen raadsvergadering niet behandeld. Laat het ondanks dat duidelijk zijn wat wij willen: de burgemeester en de wethouder moeten als vertegenwoordiger van de gemeente Weert in de stichting benoemd worden. Anders is er geen democratische controle mogelijk, sterker nog het is zelfs wel betalen maar niet bepalen. We moeten leren van de ervaringen met de GOML waar gelukkig bijna de stekker uitgaat.
We zullen er verder geen motie over indienen op dit moment want we komen er weer over te spreken in de commissievergadering. Maar laat dit een waarschuwing en een schot voor de boeg zijn.

Vraag: voert het college de moties van 30 mei 2012 uit om de kaders voor projecten binnen Keyport 2020 besluitvormend aan de gemeenteraad voor te leggen?

Parkeren
We hebben het er al even over gehad, de nieuwe parkeergarages. Deze lijken voor de leegstand te zijn gebouwd, tenminste als we de bezetting van de garage Poort van Limburg naar Stationskwartier en de nieuwe stadhuisgarage door zetten. Om lang parkeren te stimuleren en de garages daar het beste voor liggen, dient de SP een motie in.

Motie onderzoek dagparkeerkaart

Financiën
De SP heeft vaker voorstellen gedaan om de belastingen eerlijker te verdelen. Dit college kiest steeds er voor niet de OZB te verhogen omdat de eigen coalitiepartijen dat niet willen. Of ja, in ieder geval één partij niet en daarmee is het meteen duidelijk wie deze coalitie domineert. Het college kan er ook voor kiezen dit middel wel in te zetten en rekenen op steun van een raadsmeerderheid.

De SP durft wel heilige huisjes omver te trappen. Rioolheffing WOZ-afhankelijk en dan mag de OZB best wat omhoog. De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. Ook hier geen motie, wij zullen u sparen tot de coalitieonderhandelingen.
Het niet verhogen van de OZB is het verlagen van je inkomsten. Kosten stijgen immers. Dat is de reden dat de macronorm bestaat. Deze is dit jaar 2,45%. De SP dient dan ook een voorstel in om nu de macronorm te volgen. Hiermee krijgt de begroting structureel 190.000 euro extra opbrengsten. Wat de SP betreft zetten we dit geld in om armoede verder te verkleinen. Hoe en op welke manier is iets om nader uit te werken en daar dienen we een apart voorstel over in.

Amendement macronorm (niet ingediend)

Slot
Voorzitter, we hadden het al over de struisvogelcoalitie. Een struisvogel is een loopvogel die naar verluid graag zijn kop in het zand steekt. Ik had daarom het idee om vanmorgen even langs dat meer aan het kanaal richting B&els te fietsen om daar een emmertje zand op te graven. Maar omdat ik dat emmertje dan straks ook weer terug zou moeten brengen omdat er veel te veel emmertjes uitgegraven zijn hebben we iets beters bedacht. Bij deze wil ik u daarom een emmertje snoeptomaten aanbieden. ´lekker en gezond´ staat erop. U kunt ze tijdens een B&W vergadering opeten en dank dan eens wat vaker aan de SP.

Uitgesproken op woensdag 6 november 2013 door Jeroen Goubet in de gemeenteraad van Weert

SP maakt begroting socialer en beter